Diş eti hastalığı, dişleri çevreleyen yumuşak dokuların ve dişleri destekleyen kemik yapısının iltihaplanması ve enfekte olması sonucu oluşan bir durumdur. Genellikle plak ve tartar birikimi sonucu gelişen diş eti hastalıkları, tedavi edilmediği takdirde diş kaybına kadar ilerleyebilir. Diş eti hastalıkları iki ana kategoride değerlendirilir: gingivit ve periodontitis.
1. Gingivit (Diş Eti İltihabı)
Gingivit, diş eti hastalıklarının başlangıç aşamasıdır. Genellikle plak birikimi sonucu diş etlerinde iltihaplanma, kızarıklık ve şişlik oluşur. Gingivitin en yaygın belirtileri diş etlerinde kanama ve hassasiyettir. Bu aşamada diş eti dokusu zarar görmemiştir ve tedavi ile tamamen geri döndürülebilir. Yetersiz ağız hijyeni, sigara kullanımı ve hormonal değişiklikler gingiviti tetikleyen başlıca faktörlerdir.
2. Periodontitis
Gingivit tedavi edilmezse, daha ciddi bir diş eti hastalığı olan periodontitise dönüşebilir. Periodontitis, diş etlerinin dişlerden çekilmesi, diş çevresinde cep adı verilen boşlukların oluşması ve dişleri destekleyen kemik dokusunun zarar görmesiyle karakterizedir. Bu durum dişlerde gevşeme ve diş kaybına yol açabilir. Periodontitis ileri aşamalara gelene kadar genellikle ağrıya neden olmaz, bu da erken dönemde teşhis edilmesini zorlaştırabilir.
Diş Eti Hastalıklarının Nedenleri
Diş eti hastalıklarının en temel nedeni, dişler üzerinde biriken plak ve tartardır. Plak, dişlerin yüzeyinde biriken yapışkan bir bakteri filmidir. Temizlenmediğinde tartara dönüşür ve bu da diş etlerinin tahriş olmasına neden olur. Diğer nedenler arasında şunlar yer alır:
- Kötü Ağız Hijyeni: Yetersiz diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, diş etlerinde plak birikimine yol açar.
- Sigara ve Tütün Ürünleri: Sigara içmek, diş eti hastalıklarını tetikleyebilir ve iyileşmeyi yavaşlatır.
- Hormonal Değişiklikler: Gebelik, ergenlik ve menopoz gibi dönemlerde hormonal değişiklikler diş etlerini daha hassas hale getirir.
- Genetik Faktörler: Ailede diş eti hastalığı öyküsü olan kişiler, bu hastalıklara daha yatkın olabilir.
- Kronik Hastalıklar: Diyabet gibi kronik rahatsızlıklar, diş eti sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Diş Eti Hastalığının Belirtileri
- Diş etlerinde kızarıklık, şişlik ve hassasiyet
- Diş fırçalarken veya diş ipi kullanırken kanama
- Diş etlerinin çekilmesi ve dişlerin uzamış gibi görünmesi
- Ağızda kötü koku (halitoz)
- Dişlerin gevşemesi veya sallanması
Diş Eti Hastalığının Tedavisi
Diş eti hastalığının tedavisi, hastalığın evresine bağlı olarak değişir. Gingivit, genellikle profesyonel temizlik ve düzenli ağız bakımı ile tamamen tedavi edilebilirken, periodontitis daha kapsamlı bir tedavi gerektirir.
- Diş Taşı Temizliği (Detertraj): Dişlerin yüzeyindeki plak ve tartar birikimi diş hekimi tarafından temizlenir.
- Kök Yüzeyi Düzeltme: Periodontitis tedavisinde diş etlerinin altındaki bakteriler ve enfekte dokular temizlenir. Diş kökleri düzleştirilerek bakterilerin tutunma riski azaltılır.
- Antibiyotik Tedavisi: Bakteriyel enfeksiyonu kontrol altına almak için antibiyotikler kullanılabilir.
- Cerrahi Müdahale: İleri periodontitis vakalarında diş eti ameliyatı veya diş eti grefti gerekebilir.
Diş Eti Hastalığından Korunma
Diş eti hastalıklarını önlemek için ağız bakımına dikkat etmek büyük önem taşır:
- Düzenli Diş Fırçalama: Günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayarak plak birikimini engelleyin.
- Diş İpi Kullanımı: Diş aralarındaki plakları temizlemek için her gün diş ipi kullanın.
- Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: Her 6 ayda bir diş hekiminize giderek profesyonel temizlik yaptırın ve diş eti sağlığınızı kontrol ettirin.
- Sağlıklı Beslenme: Vitamin ve mineraller açısından zengin besinler, diş eti sağlığını destekler.
- Sigara ve Tütünden Kaçınma: Sigara, diş eti sağlığını ciddi şekilde etkiler. Sigara içmemek, diş eti hastalıkları riskini azaltır.
Sonuç:
Diş eti hastalıkları, genellikle tedavi edilmezse diş kaybına kadar ilerleyebilen ciddi bir sorundur. Ancak düzenli ağız bakımı ve erken teşhis ile diş eti hastalıkları önlenebilir veya tedavi edilebilir. Diş etlerinde kanama, şişlik veya çekilme gibi belirtiler fark ederseniz, diş hekiminize başvurmanız önemlidir.
