Diş Apsesi Nedir? Diş Apsesine Ne İyi Gelir?

Diş Apsesi Nedir? Apseye Ne İyi Gelir?

Diş apsesi, genellikle vücudun bakterilere verdiği tepkinin bir sonucu olarak ortaya çıkan inflamatuar bir durumdur. Ağız, dişler, anüs gibi vücudun birçok farklı yerinde görülebilir. Ağrı, kızarıklık, şişlik gibi şikayetlerin eşlik ettiği apseler ciddi sonuçlar doğurabileceğinden tanıyı geciktirmemek ve yeterli sürede uygun tedaviyi uygulamak önemlidir. Apse tedavisinde doktor tarafından kullanılan tıbbi yöntemlerin dışında rahatlama sağlamak için evde uygulanabilecek bazı basit ilaçlar da bulunmaktadır.

İçindekiler

• Diş Apsesi Nedir? Diş Apsesi Neden Olur?
• Dişte Apse Nedir?
• Dişte Apse Tipleri Nelerdir?
• Apse ve Apse Patlama Belirtileri Nelerdir?
• Dişte Apse Neden Olur?
• Dişte Apse Tedavisi Nedir?
• Apseye Ne İyi Gelir?
• Apse Kaç Günde Geçer?
• Dişte Apsenin Önlenmesi İçin Neler Yapılabilir?

Diş Apsesi Nedir? Diş Apsesi Neden Olur?

Diş apsesi, vücudun herhangi bir yerinde, vücudun içinde veya dışında oluşabilen ve tüm vücudu etkileyebilen irin topluluğudur. Vücutta bir  enfeksiyon olduğu zaman bağışıklık sistemi vücuda girmiş olan mikroorganizmaya karşı savaşmaya başlar. Kan hücrelerinin beyaz kan hücreleri enfekte bölgeye gider ve hasarlı dokuda birikmeye başlar. Bu birikimden sonra iltihaplanma meydana gelir ve iltihaplanma sebebiyle irin  dolu bir apse oluşur. İrin, aktif ve aktif olmayan(inaktif) beyaz kan hücrelerinden, mikroorganizmalardan, doku parçalarından ve sıvıdan oluşur.

Dişte Apse Nedir?

Dişin farklı bölgelerinde enfekte olmuş materyal veya irin ile görülen reaksiyona diş apsesi denir. Bu durum genellikle bir dişin merkezinde bakteriyel bir enfeksiyondan sonra görülür. Bu genellikle çürük, kırık veya çatlamış dişlerden kaynaklanır. Dişin minesi hasar görürse, bakteriler dişin merkezini kaplayabilir. Diş enfeksiyonundan sonra dişin içinde biriken irin, sıklıkla tahrişe ve şişmeye neden olarak dişin ağrısına neden olur. Apseli bir diş, kulağa veya boyuna yayılabilen hafif veya şiddetli ağrıya sahip olabilir. Enfeksiyon hızlı bir şekilde teşhis edilip uygun şekilde tedavi edilmezse, enfeksiyon dişin arkasındaki dişleri destekleyen kemiklere ve dişin köküne ilerleyebilir. Bu durumda yaşamı tehdit eden ciddi reaksiyonlar meydana gelebilir. Bir diş apsesinin ikincil komplikasyonları ölümcül olabilir.

Dişte Apse Tipleri Nelerdir?

Dişlerde ve diş etinde görülen apseler farklılık gösterebilir. Periapikal apse, periodontal apse ve diş eti apsesi yaygın apse türleridir.

• Periapikal Apse: Bu diş köklerinin uçlarında görülebilir. Bakteriler dişin pulpa kısmına, genellikle dişin boşluğundan nüfuz eder. Dişin yumuşak iç kısmı pulpa olarak bilinir. Pulpa kan damarı, sinir lifleri ve yumuşak bağ dokusunu içerir.
• Periodontal Apse: Bu, diş kökünün yan taraflarındaki diş etlerinde bulunan bir apse türüdür. Genellikle diş eti hastalığından kaynaklanır; Ancak travmaya bağlı olarak periodontal apse oluşumu mümkün olmaktadır.
• Diş Eti Apsesi: Bu, yenilen yiyeceklerin sert ve ince parçaları diş fırçası kılları gibi yabancı cisimlerin diş etlerine girerek diş etlerinin çekilmesine neden olduğunda görülür.

Apse ve Apse Patlama Belirtileri Nelerdir?

Apseli bir dişin en yaygın ana semptomu, diş etinde yada diş kökünde zonklama ve şiddetli ağrıdır. Bu keskin ağrı genellikle ilerleyicidir. Diş apsesinin yaygın belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Çene, boyun ve kulaklara yayılan ve geceleri şiddetlenen zonklayıcı ağrı
• Çiğnemede ve ısırmada artan basınç
• Çok sıcak yada çok soğuk maddelerle temas halinde şiddetlenen ağrı
• Yüzde şişlik, kızarıklık ve yanaklarda ağrı
• Dişte hassasiyet
• Ağızda koku ve kötü tat
• Boyunda ve çene altındaki lenf düğümlerinde oluşan şişlik ve artan hassasiyet
• Yüksek ateş

Bir diş apsesi patladığında, anında rahatlama ve ağrı hissedebilirsiniz. Apse patladığında ağızda kötü bir tat ve koku oluşur.

Dişte Apse Neden Olur?

Apselere genellikle bakteriyel enfeksiyonlar neden olur. Ancak yabancı cisimler ve nadir durumlarda virüs, parazit ve mantar diş eti iltihabına ve apselere sebep olabilir. Çoğu apsede izole edilen mikroorganizma Staphylococcus bakterisidir. Bakterinin vücuda girmesiyle harekete geçen bağışıklık sistemi ve beyaz kan hücreleri, doku ve mikroorganizmada iltihaplanma ve ölüme sebep olur. Bu işlem sırasında oluşan cep irinle dolar ve apse oluşturur. Diş apsesine yol açan risk faktörlerinden bazıları aşağıda sıralanmıştır:

• Yetersiz Ağız ve Diş Bakımı ve Hijyeni: Günde en az iki kez, tercihen her yemekten sonra diş etlerini, dişleri ve dili fırçalamak ve hijyen sağlamak önemlidir. Diş eti bakımı için diş ipi kullanımı da önemlidir. Ağız bakımına yeterince dikkat etmezseniz diş apsesi, diş eti hastalığı, diş çürümesi ve diğer komplikasyonlara yakalanma riskiniz vardır.
• Diyet ile Fazla Miktarda Şeker Tüketimi: Çikolata, tatlılar, şekerlemeler, meyve suları ve gazlı içecekler gibi şekerden zengin besinlerin tüketimi diş apsesinin gelişimine katkıda bulunabilir.
• Ağız Kuruluğu: Ağız kuruluğu, diş apsesi ve diş çürüğü de dahil olmak üzere birçok hastalık için risk oluşturmaktadır. Ağız kuruluğu, yaşlanmanın bir sonucu olarak, bazı ilaçların yan etkisi olarak veya bazı hastalıkların bir komplikasyonu olarak ortaya çıkabilir.

Dişte Apse Tedavisi Nedir?

Apseli bir diş için, enfeksiyon ve ağrıyı kontrol altına almak için tedavi reçete edilir. Semptomlar gözlenirse, diş hekimi diş kökünü kontrol etmek ve apse yayılımını kontrol etmek için diş röntgeni isteyebilir. Apse kendi kendine tedavisi mümkün olmayan bir hastalıktır ve mutlaka bir uzman tarafından steril koşullarda tedavi edilmelidir. Apsenin tipine ve semptomların şiddetine göre farklı tedavileri vardır.

• Diş Apsesi Drenajı (Boşaltılması): Bu apse drenajı olarak da bilinir ve apselerin ana tedavi yöntemidir. Diş hekimi iltihabı boşaltmak için apsede küçük bir kesi yapar ve kesiyi steril tutmak için bir solüsyonla yıkar.
• Kök Kanal Tedavisi: Bu, apseyi boşaltmak ve enfekte olmuş pulpayı çıkarmak için etkilenen dişte bir delik açma yöntemidir. Ardından kanal doldurulur ve kapatılır. Özellikle arka dişlerde kaplama gerekebilir.
• Diş Çekilmesi: Apseli bir dişin çekimi bazı durumlarda doğru değildir. Apseli bir dişin çekilmesi enfeksiyona ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Dişteki hasar şiddetli ise apse boşaltılmadan diş çekilebilir.
• Antibiyotik Tedavisi: Enfeksiyon yaygınsa ve bağışıklık sistemi zayıfsa, diş hekimi ağızdan antibiyotik reçete yazabilir.
• Yabancı Cisim Çıkarma: Apsenin sebebi diş etindeki yabancı cisimse diş hekimi yabancı cismi çıkarır ve apseyi boşaltılır. Ardından steril solüsyon ile bölge temizlenir.

Apseye Ne İyi Gelir?

Doktor tarafından reçete edilen ilaçların yanı sıra evde önerilen ek tedaviler de rahatlama sağlayabilir. Bazı ev ilaçları şunları içerebilir:

• Tuzlu su gargarası
• Antibiyotik özelliği olan bikarbonat,
• Antibakteriyel ve antioksidan etkisi bulunan kekik yağı,
• Soğuk kompres (Cold pack),
• Ateş yağı, susam yağı, diş ağrısına etkileri bilinen zeytinyağı,
• Ağrı ve antibakteriyel özelliği ile bilinen sarımsak olası yöntemlerden biridir.

Apse Kaç Günde Geçer?

Kök veya diş etinde bulunan apseler, genellikle neden olan faktörün ortadan kaldırılması ve uygun tedavinin ardından 2-3 gün içinde iyileşir. Ortalama olarak 1 hafta ile 10 gün arasında belirtiler tamamen ortadan kalkar. Diş hekiminin apseyi doğru şekilde tedavi etmesi önemlidir. Apse kendiliğinden patlayıp boşalsa bile enfeksiyonun yayılmasını önlemek için muayene gereklidir. Enfeksiyon boyun, çene ve beyin dahil olmak üzere vücudun farklı bölgelerine yayılabilir. Nadiren kana karışabilir ve sepsise neden olabilir. Sepsis, enfeksiyonun en ciddi ve yaşamı tehdit eden komplikasyonlarından biridir. Bazı apse vakalarında acil servise gitmek gerekebilir. Bu durumlar yüksek ateş, yüzde şişlik, yutmada güçlük, kalp atış hızında artış, bilinç bulanıklığı ve konfüzyon olarak sınıflandırılabilir.

Dişte Apsenin Önlenmesi İçin Neler Yapılabilir?

Diş apselerini önlemek için  en önemli önlem diş çürümesini önlemektir. Bunun için yapılabilecek olanlar şu şekilde sıralanabilir:

• Diş macununda florürlü olanı tercih edin,
• Hergün diş ipi kullanın ve dişlerin arasını temizleyin,
• Diş fırçasını 3-4 ayda bir değiştirin veya aşınmış fırçaları kullanmayın,
• Sağlıklı beslenin ve mümkün olduğunca şekeri azaltın,
• Düzenli diş kontrollerini yaptırın, antiseptik veya florürlü gargara kullanın.