Çene Geriliği Nedir? Çene Geriliği Sebepleri Nelerdir?

Çene Geriliği Nedir? Çene Geriliği Sebepleri Nelerdir?

Çene, çiğnemeyi ve konuşmayı sağlayan, mandibula ve maksilla (alt ve üst çene) olmak üzere iki kemikten oluşan kemikli bir yapı olarak tanımlanır. Normal insan gelişiminde dişler, çeneler ve yüz yapıları bir denge içindedir. Bu denge ve çene yapısı birçok nedenden dolayı bozulabilir. Bu hastalıklar arasında en sık görülen rahatsızlıklardan biri de alt çenenin geri çekilmesidir. Mandibula prolapsusu, alt çene az gelişmişken üst çene normal geliştiğinde ortaya çıkan bir durumdur. Tıbbi terminolojide retrognath inferior olarak adlandırılan mandibulanın arka tarafı prognath superior olarak adlandırılır. Profesyonel olarak teşhis edilen çene çekilmeleri, ortodontik ve cerrahi işlemlerle bir uzman tarafından düzeltilebilir. Çene geriliği nedir?, Çene geriliği neden olur? Çene depresyonunun tedavisi nedir? Tüm bu sorular, makalenin geri kalanını okuyarak cevaplanabilir.

İçerik

• Çene Geriliği Nedir?
• Çene Geriliği Belirtileri Nelerdir?
• Çene Geriliği Nedenleri Nelerdir?
• Çene Geriliği Tanısı Nasıl Konulur?
• Çene Geriliğinin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
• Çocuklarda Alt Çene Geriliği Tedavisi
• Yetişkinlerde Alt Çene Geriliği Tedavisi
• Kamuflaj Tedavisi
• Üst Çene Geriliği Tedavisi
• Diş Teli Çene Geriliğini Düzeltir Mi?

Çene Geriliği Nedir?

Çenenin yapısı çeşitli nedenlerle zaman içinde değişip sıra dışı bir çene yapısı ortaya çıkardığında çene geriliği meydana gelir. Çene geriliği hem alt hem de üst çenede  meydana gelebilen ortodontik bir problemdir. Alt veya üst çenede bir gecikme olarak görünebilir. Bu ortodontik problemlere alt üst çene gerilikleri diş hareketleri dahildir. Alt çene düşmesi belirtileri olarak; Çene ve çene eklemlerinde çiğneme, ısırma, yutma, geveleyerek konuşma ve kronik ağrılar oluşabilir. Gecikmiş çene büyümesi, estetik sorunların yanı sıra çiğneme sorunları ve çene eklemi bozuklukları gibi sağlık sorunlarına da neden olabilir. Rahatsızlık genellikle ortodontik ve cerrahi yöntemlerle düzeltilebilen bir durumdur.

Çene Geriliğinin Belirtileri Nelerdir?

Çene geriliği olan kişilerde çene yapısında dışarıdan görülebilen gözle görülür değişiklikler vardır. Çenesi çekik olan bir kişi yandan bakıldığında çarpık bir yüze sahipmiş gibi görünür. Bu insanlar yüzün dikey yüksekliğine sahiptir. Çene geriliği olan kişilerde görülebilen belirtilerden bazıları şunlardır:

• Burunları yerine ağızlarından nefes aldıkları için diş eti problemleri yaşayabilirler.
• Çiğneme, ısırma, yutma ve konuşma bozuklukları çene geriliği belirtileri olarak kabul edilebilir.
• Çenesi yavaş olan kişiler yemek yemekte ve konuşmakta güçlük çekerler ve çenelerinde ve çene eklemlerinde ağrı yaşayabilirler.
• Bazı durumlarda alt kesici dişler üst damağa temas eder. Bu durumda diş etlerinin şeklinde değişiklikler gözlemlenir.

Bu belirtiler sonucunda hastanın yaşam kalitesi düşer. Bu nedenle arka çene geriliği teşhisi koyulduktan itibaren tedaviye başlanmalıdır.

Çene Geriliğinin Sebepleri Nelerdir?

Çene geriliği genetik, ergenlik döneminde yaşanan travma veya uygun olmayan doğum uygulamaları ve gelişimsel sorunlardan kaynaklanabilir. Bunlara ek olarak çene geriliğinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Annenin hamilelikte kullandığı ilaçlar
• Romatoid artrit (eklem romatizması)
• Dar üst çene
• Parmak emmek
• Alt dudağı emmek
• Çeneyi etkileyen yüz kazaları
• Malforme dişler
• Oral solunum bozuklukları
• Anormal kas fonksiyonu

Çene gelişimindeki gecikmeyi önlemek  önemlidir. Bebeği sürekli sırt üstü yatırmak alt çenenin geri çekilmesine ve bebeğin yanlış nefes almasına neden olabilir. Ayrıca uzun süreli emzik kullanımı alt çenenin düşmesine neden olabilir. Bu nedenle çenenin konumuna göre dil ve damak anatomisine uygun emzik kullanılması önemlidir.

Çene Geriliği Nasıl Teşhis Edilir?

Çene geriliğinin teşhis edilmesi klinik olarak kolaydır; çünkü görsel inceleme hastanın yüzündeki anormallikleri ortaya çıkarır. Bu muayene sırasında doktor hastanın ağzının içini ve dışını inceler. Bu hastalarda tanı koymaktan çok hastalığın ciddiyetini belirlemek ve sorunun nedenini bulmak önemlidir; çünkü gözle bakıldığında çene geride gibi görünse de bunun nedeni alt çenenin geride olması değil, üst çenenin önde olması olabilir. Ortodontistler bu tür hastalıkları önlemek, durumun boyutunu belirlemek ve uygun tedavi planını uygulamak için çalışırlar. Dişlerin uyumunu daha iyi değerlendirmek için hastaya teşhis konulduktan sonra ağız içi ölçümler yapılır. Dişlerin boyutları ve alt ve üst çenenin kapanış şekli ölçü alınarak belirlenir. Çene ileri mi geri mi; Testler, tetkikler ve filmlerle belirlenir ve sonuçlara göre uzman tedavi planını hazırlar ve hasta ile paylaşır. Hastanın onayı alındıktan sonra işleme başlanır.

Çene Geriliği Tedavileri Nelerdir?

Çenenin cerrahi tedavisinin temel amacı, üst çeneyi ve alt çeneyi optimal bir konuma getirmektir. Çene geriliği olan hastalarda konuşma ve rezonans (titreşim) bozuklukları sıklıkla ortaya çıkar. Günlük hayatı olumsuz etkileyen bu durumun uzun süreli yönetimi için birden fazla tedavi mevcuttur. Bu tedaviler ortognatik cerrahi (cerrahi) ve ortodontik tedavi (diş teli gibi) olarak kabul edilir. çene geriliği bozuklukları için yetişkinler ve çocuklar farklı şekilde tedavi edilir.

• Ortodonti: Küçük çocuklarda çene gelişimini destekleyerek dişlerin doğru pozisyonda kalmasına yardımcı olur. Erişkinlerdeki kapanma bozukluklarını ve çene-yüz bölgesi hastalıklarını tedavi eder. Ortodontik tedavide yaşa bağlı olarak hareketli veya sabit apareyler tercih edilmektedir.
• Ortognatik Cerrahi: Çene kapanışının uyumlu olmadığı ve mandibulanın çeneye göre anterior, posterior veya asimetrik olduğu durumlarda çenenin kemik yapısını düzeltmeyi amaçlayan cerrahi bir işlemdir. Cerrahi prosedür yetişkinlere ve daha büyük çocuklara yapılır. Küçük çocuklar belli bir yaşa kadar sadece ortodonti ile tedavi edilir, düzeltici cerrahi yapılmaz.

Çocuklarda Çene Geriliği Tedavisi

Tedavi, kemik büyümesinin devam ettiği çocukluk döneminde en etkilidir. Küçük çocuklarda çene geriliğinin tedavisine genellikle uzman bir diş hekimi tarafından başlanır. Doktor hastanın röntgenini çektikten sonra tedavi planına karar verir. Çene geriliği tedavisi için bir cihaz kullanılmaktadır. Cihaz, alt çene retraksiyonu olan çocuklarda çeneyi ileri hareket ettirmek için kullanılır. Bu cihazın birkaç türü vardır. Hangi cihazın kullanılacağına hastanın yaşı ve dişlerin yapısına göre doktor karar verir. Bu cihazlar; Dişlere, alt ve üst çeneye bastırarak çene ve çene eklemlerinin doğru yönde büyümesini sağlar. Hasta mobil mandibular retraktörü takabilir, çıkarabilir ve sabitleyebilir. Kullanım süresi çocuğun dişlerinin yapısına ve diş hastalığına bağlıdır. Çoğu zaman merak uyandıran çene geiliği cihazlarının fiyatları, cihazın hareketli veya sabit olmasına ve tedavide ne kadar malzeme kullanıldığına göre değişmektedir. Ortodontik tedavide kullanılan tedavi, tedavinin süresi ve doktorun tecrübesi de fiyatı etkiler. Alt çene belli bir yaşa kadar apareylerle tedavi ediliyorsa daha büyük çocuklarda ameliyatla düzeltilir.

Erişkinlerde Çene Geriliği Tedavisi

Erişkinlerde tedavi değişiklik gösterir ve tedaviyi hastalığın şiddeti belirler. Yetişkinlerde ortognatik olarak sabitlenmiş apareyler kullanılabilir. Ortognatik cerrahi, çenenin birbirinden çok geride olması ve estetik problemlere yol açması durumunda düşünülür. Ortognatik cerrahi genel anestezi altında plastik cerrah veya ağız diş çene cerrahı tarafından yapılır. Hastanın çene yapısı ile ilgili bir sorunu yoksa ancak dişlerin eğriliği ile ilgili bir problemi varsa bu hastaya tel takılabilir. Ortodontik tedavi sırasında tel asla hastadan çıkarılmaz. Alt çenedeki kusuru gidermek için kemik doku kesilir, çene sabitlenir ve doğru pozisyona getirilir. Ortodontik tedavi sonrasında profilin görünümü değişmemişse veya estetik profil hafif bozuk ve kabul edilebilir ise kamuflaj tedavisi düşünülebilir.Kamuflaf tedavisi, diş orantısızlığını düzelterek iskelet problemlerini azaltmak için kullanılır. Tedavi sonunda hastanın yaşam kalitesi ve görünümü düzelir, özgüveni artar.

Kamuflaj Tedavisi

Kamuflaj tedavisi, hafif ila orta derecede alt çene geriliğini tedavi etmek için kullanılabilir. Üst dişler alt çenenin önündeyse ve dudağın kapanmasını engelliyorsa kamuflaj tedavisine uygun olup olmadığını röntgen ile kontrol ederiz. Kamuflaj tedavisinde üst çeneden iki ön diş çıkarılır.

Üst Çene Geriliği Tedavisi

Çene geriliği, küçük çocuklar için hareketli ortodontik apareyler ve plaklarla tedavi edilir. Daha büyük çocuklar için sabit uzantılar önerilir. 18 yaşın üzerindeki yetişkinler genellikle cerrahi (ortognatik cerrahi) ile tedavi edilir. Bu amaçla üst çenedeki dişlerin hizalanması için çenede bir kesi yapılır; diş ve damakla birlikte hareket eder. Oluşturulan boşluğa bir kemik grefti (doku) nakledilir. Üst çene istenilen miktarda öne doğru kaldırılır ve titanyum plaka mini vidalar ile çeneye sabitlenir. Daha büyük çocuklarda olduğu gibi ameliyat istemeyen erişkinlerde de sabit genişleticiler denenebilir. 18 yaşını doldurmuş, çenesi ve kemikleri tam olan yetişkinlere çene ameliyatı yapılabilir. Çene cerrahisi tek başına yapılmaz, öncesinde ortodontik tedavi gerekir. Ortodontik tedavi sırasında boşluklar kapatılmadan ameliyat yapılır. Hastanın ihtiyacına ve çenedeki hasarın boyutuna göre alt ve üst çene cerrahisi birlikte veya tek başına yapılabilir.

Diş Teli Çene Geriliğini Düzeltir Mi?

Geri çekilen bir çene ile ilgili en yaygın sorulardan biri diş tellerinin çözüm olup olmadığıdır. Diş teli belli bir yaşa kadar çene yapısını düzeltebilir. Ancak hasta büyümüşse, tel tedavisinden sonra çene yapısı ve diziliminde istenilen sonuç alınamayabilir. Bu nedenle diş teli büyüme çağındaki hastalarda diş ve çene hastalıklarının tedavisinde etkili bir çözüm olabilir ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Sizde veya çocuğunuzda çene problemi olduğundan şüpheleniyorsanız mutlaka bir uzmana görünmelisiniz. Doktor tarafından reçete edilen tedavi, çenelerin çözülmesine, estetik özgüvenin kazanılmasına ve yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olur.